Vậy chúng ta hãy cố gắng tưởng tượng xem nếu chúng ta tin tưởng lẫn nhau, thì cách nghĩ của chúng ta về vấn đề này là như thế nào? Sự sẵn sàng tìm kiếm sự thay thế (của nhận thức, của sự giải thích, của hành động) là một phần quan trọng của lối tư duy mũ xanh. Liệu ý tưởng này có gì giống và khác so với những ý tưởng mình đã biết? Liệu ý tưởng này so với kinh nghiệm khuôn mẫu có sẵn của mình có gì giống và khác? Chúng ta xét đoán để chỉ ra những điều giống và những điều khác so với những điều chúng ta biết trước.
Hãy nghĩ về màu xanh của cây cối. phác thảo sườn để mọi người dựa vào đó tư duy và bàn bạc. Thỉnh thoảng trong phòng họp người ta cũng dựng những tâm áp phích vẽ hình chiếc mũ, đây cũng là một cách để chúng ta tưởng tượng về phương hướng.
Cùng với thời gian, hiệu quả của việc áp dụng phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" càng được thể hiện rõ ràng thông qua những phản hồi từ những người áp dụng. Tự tư duy đòi hỏi đến cấu trúc của chiếc mũ xanh. Nhưng với chiếc mũ đỏ, bạn có được một công cụ để bộc lộ những xúc cảm kiểu như thế.
Còn trong hầu hết các trường hợp, những kỹ thuật này không cần thiết phải sử dụng bởi vì chúng có thể góp thêm sự phức tạp không cần thiết. Lối tư duy đồng thuận phát huy tối đa kinh nghiệm và sự khôn khéo của mọi người. Chúng ta sẽ ghi nhận quan điểm của cả hai phía và sẽ quay lại xem xét vấn đề này sau.
Cách nghĩ như vậy thường phát huy hiệu quả kém hoặc chẳng có hiệu quả gì. Tôi nghĩ rằng thật không công bằng khi chúng ta giấu thông tin này đến tận khi vụ giao dịch được ký kết. Trực giác không phải lúc nào cũng chính xác nhưng thông thường tỷ lệ chính xác của nó cao hơn so với tỷ lệ thất bại, và xét tổng thể, khả năng trực giác thường là đúng.
Chiếc mũ vàng tư duy cũng có thể liên quan tới các cách tiếp cận phát sinh phối hợp về một vấn đề. Năm 1998, tôi được mời nói chuyện trong một hội nghị lập hiến nước Úc khi họ đang xem xét về tương lai của đất nước liên bang này, tôi đã kể câu chuyện sau: Nhưng đó lại là một ý tưởng đã được lựa chọn, tốt hơn hết, mọi người nên tập trung vào 95% hợp lý của vấn đề.
Những lý lẽ được đưa ra bởi chiếc mũ đen phải có sức thuyết phục. …Chúng ta có thể tránh được điều này bằng cách đặt ra mức giá trần. Khả năng trực giác phần lớn là nhờ những kinh nghiệm tích lũy được.
Hầu như mọi người đều là những người suy nghĩ tích cực đối với một ý tưởng nào đó nếu họ ngay lập tức thấy được một vài điều gì đó có lợi cho bản thân họ. Tôi muốn có một vài phút để sử dụng chiếc mũ trắng. Chắc chắn chúng ta sẽ phải giải quyết vụ này và mất rất nhiều chi phí để kiện tụng.
… Lúc này chúng ta đang tư duy theo lối tư duy chiếc mũ xanh. Nhưng mọi người không sử dụng chiếc mũ trắng để tạo ra những ý tưởng mới. Vậy trọng tâm của vấn đề chính từ ngôn từ và cách định nghĩa sự việc.
Giai đoạn kế tiếp là thời gian sử dụng chiếc mũ vàng tư duy: chúng ta cần có cái nhìn tích cực và phát triển đối với ý tưởng đã được chọn lựa; chúng ta cần có những đánh giá tích cực và tìm kiếm những giá trị và lợi ích ủng hộ ý tưởng đó. Với phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ", chúng ta cố gắng xem xét sự việc theo từng hướng. Khía cạnh thứ 2 của từ đó là «sự mới mẻ».