Song xét về tâm lý học, theo tôi sở dĩ từ xưa đến nay trong các địa hạt văn học, nghệ thuật, kỹ thuật, v. Trước khi ngủ nên kiểm tâm, đem hồn mình siêu thoát, hướng thượng và nếu đọc được một đoạn sách luyện tinh thần hay Thánh thư càng hay. Bạn trai diễn tả các thứ ấy bằng ngôn phong, tác phong mà ngoài người ta thấy có vẻ lạnh nhạt, khô khan.
Trong khối bạn trai nói trên có một số ít tâm hồn sống giữa xã hội vừa cảm thấy mình cô độc, vừa tìm lý tưởng như bao nhiêu kẻ khác mà có đầu óc rất độc lập đến có ý tưởng thiên chấp. Sau hết một ác quả quan hệ là ý chí chịu thiệt thòi nhất . Họ còn sống nhiều bằng bản năng, hễ gặp trở ngại thì tức động, thay đổi.
Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Nhiều lần gặp cha mẹ đến trường họ lánh mặt vì mắc cỡ. Tuy vậy, người ta có thể chế ngự nó được.
Lẽ dĩ nhiên là còn phải bực mình những lời ghen bóng ghen gió, rầy la vụt chạc không suy trước tính sau của họ. Người lớn cũng nên hướng dẫn bạn trai trước khi họ lập gia đình về đời sống thiêng liêng. Họ lại còn lộng vào kiến bốp, giấu kỹ trong các ngăn những hình của bao kẻ đã bán quả tim cho họ.
Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những yếu tố tinh thần. Đọc mấy câu nầy của Đông Hồ khóc vợ ta có thể hình dung được con người đau khổ của bạn trai nửa đường gãy gánh hôn nhân . Họ chơi nhau ba người những tình xấu xa khó xen vào.
Khi bạn đời vắng bóng họ mới thấy thiếu. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi. Cả hai đều rất đa tình nhưng chất đa tình có một vài nét khác nhau.
Tuy nhiên trong tuổi dậy thì, khi có lực lượng ái tình yểm trợ, trí tưởng tượng của bạn trai cũng rất mạnh mẽ. Vì đó họ không thích người lớn hay chỉ điều khôn lẽ dại cho họ. Họ không chịu làm đâu mất lòng, muốn cho đâu cũng yêu một mình.
Tránh điều ác là đại đảm chớ không phải bạc nhược như nhiều người lầm tưởng. như ai qua bến nào đó cho tôi nhắn vài câu, thương về đủ thứ. Bạn trai thấy bản thân mình hình như cần những thứ quý báu ấy để được hoàn bị.
Họ đặt mình vào một hoàn cảnh bế tắc: Tôi không hề có ý nghĩ lên án các tổ chức ấy, chỉ muốn bạn hết sức cẩn thận vì như Chúa Giê Su nói: Linh hồn thì chóng vánh mà xác thịt thì yếu đuối. Ta có thể nói đ àn ông phản bội hay hối hận và nếu được giúp đỡ khôn ngoan sẽ phục thiện.
Họ nghe cô đơn một cách vô lý. Dưới đây tôi sẽ nói rõ. Xin bạn sáng suốt lựa một con đường sáng.