Những người biết chờ đợi sẽ nhận được điều tốt đẹp - với điều kiện bạn phải chọn được đúng những cổ phiếu cần giữ. Và nếu bạn cũng không hiểu rõ những gì mình đang làm, đa dạng hóa là một hướng đi khôn ngoan phần nào bảo vệ bạn khỏi nguy cơ mất tất cả mà vẫn bảo đảm được tiềm năng phát triển tương đối về lâu dài. Còn đối với những nhà dầu tư vẫn tiếp tục năng động trên thị trường sau khi Warren đã rút lui vào năm 1969, nhiều người trong số họ thậm chí không còn giữ được cái áo trên người khi thị trường sụp đổ năm 1973 - 74, và việc gầy dựng lại từ đầu gần như là ảo tưởng vì bạn cần có tiền để mua cổ phiếu.
Hãy nhớ đến bia, kẹo, bảo hiểm ô tô, nước ngọt, chewing gum, và dao cạo. Chúng tôi cũng đưa vào đây cách giải thích của những người đã dày công nghiên cứu Buffett để làm bối cảnh và mởcánh cửa giúp các bạn khám phá thêm những ẩn ý sâu xa bên dưới ngôn từ. Trên thị trường có những công ty có cơ cấu kinh tế hỗ trợ vững mạnh, nhưng đồng thời cũng có công ty cơ cấu kinh tế rất yếu kém.
Một công việc thử thách khiến mọi việc trở nên thú vị, mang đến cho bạn sự quý trọng bản thân, thúc đẩy sáng tạo, và thu hút được những người giỏi nhất. Những công ty yếu kém sẽ mãi là công ty yếu kém bất kể cái giá bạn bỏ ra là bao nhiêu. Chúng ta chỉ quan tâm đến phần đang rớt rồi sẽ trồi lên - chúng ta không muốn phải trả giá trên trời cho những cổ phiếu chờ đợi bị rớt — chúng ta muốn trả một giá hời cho những cổ phiếu chờ đợi sẽ lên.
Nhưng nếu bạn không biết mình đang làm gì, nó sẽ chẳng tiếc gì mà không lấy hết tiền cho bạn nghèo đi. Warren là một người thực hiện những gì ông tuyên bố. Chính là vì cơ hội được thu lại tiền nhanh chóng dễ dàng thông qua tiên đoán khiến họ đổ tiền ngày càng nhiều vào những canh bạc đến mức cháy túi.
Năm 2003, ông mua số cổ phiếu của PetroChina trị giá khoảng 500 triệu đôla; đây là một công ty dầu khí có 90% cổ phần do chính phủ Trung Quốc nắm giữ, và như vậy có nghĩa là Chỉ có hai đứa chúng tôi chia nhau kiểm soát công ty, như cách nói đùa của Warren. Những nhà đầu tư mới tham gia thị trường thường nghĩ rằng cách chơi duy nhất là phải bám vào số cố phiếu mà họ vừa mới thua lỗ, giống như khi chơi mãi một trò trong sòng bạc, với hy vọng thời vận thay đổi. Đối với ông, mức giá phải trả hôm nay là dựa trên những thu nhập trong tương lai có thể chẳng bao giờ có, và thường đúng là chẳng bao giờ có: Khi không có thu nhập, niềm hy vọng giúp giá cổ phiếu đứng vững bỗng nhiên sụp đổ, lực hấp dẫn sẽ kéo giá xuống đáy đại dương, với vận tốc đáng kinh ngạc.
Đó là lý do khiến Warren chỉ tập trung vào những sản phẩm đã được thử thách, ông biết được tương lai của chúng trong 15 năm nữa. Tốt nhất bạn không nên làm nếu bạn biết điều đó là sai, bởi nếu bị bắt quả tang, cái giá phải trả có khi quá đắt so với khả năng của bạn. Vì lý do này mà Warren vẫn luôn tránh xa các IPO kể từ khi ông bắt đầu sự nghiệp đầu tư.
Nếu nó còn phải liên tục thay đổi sản phẩm để cạnh tranh thì lại phải chi tiền cho nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới. Nếu bạn mua và giữ cổ phiếu của một công ty cần nguồn vốn lớn để tăng trưởng, cổ phiếu của bạn sẽ không bao giờ tăng giá trị. Sai lầm phổ biến này chi phối toàn bộ thị trường và được nuôi dưỡng bằng những nhà quản lý quỹ phải phục vụ công chúng chỉ nhìn ngắn hạn.
Sự ngu xuẩn, khi kết hợp với tham lam, là nguyên liệu của những thảm họa tài chính. Tốt nhất bạn không nên làm nếu bạn biết điều đó là sai, bởi nếu bị bắt quả tang, cái giá phải trả có khi quá đắt so với khả năng của bạn. Mức giá thấp này mang đến cho bạn một mức an toàn nếu gặp thảm họa.
Giá cổ phiếu thể hiện sự đam mê kiểu bài bạc thay vì niềm tin vào giá trị tiềm ẩn của các công ty. Washington Post Company đã mất đi người sáng lập và điều hành Katharine Graham, nhưng nó vẫn là một công ty tuyệt hảo. Warren nhận thấy điều này rất đúng khi áp dụng cho các ông chủ ngân hàng đầu tư, nhà tư vấn quản trị, luật sư, thợ sửa xe, tư vấn chăm sóc sân vườn, và những dạng nghề tương tự.
Giá cổ phiếu thể hiện sự đam mê kiểu bài bạc thay vì niềm tin vào giá trị tiềm ẩn của các công ty. Chính cái thời gian cả đời mới là yếu tố làm ra tiền. Khi công ty gặp khó khăn thì cứ giải quyết xong vấn đề này sẽ có ngay vấn đề khác nảy sinh - chẳng bao giờ chuột không chạy theo đàn trong bếp.